برای سلامتی بدن مجبور به حفظ بهداشت فردی هستیم. یکی از نمونه‌های این مساله رفع موهای زائد بدن است. جدا از حفظ ظاهر زیبا و جذاب از حضور باکتری ها و میکروب ها در میان این موها نیز جلوگیری میکند. اصلاح کردن به معنی کوتاه کردن و از بین بردن موهای زائد و ناخوشایند بدن است که با کمک یک تیغ و یا هر وسیله تیغه‌دار انجام می‌شود.
تاریخچه
پیش از ساخته شدن تیغ، موهای بدن با استفاده از دو پوستهای که بر هم منطبق شده و موهای موردنظر را از ریشه جدا می‌کرد، اصلاح می‌شد. تقریبا ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد، زمانی که ابزارهای مسی کم‌کم در میان مردم رواج یافتند، تیغهای مسی کشف شدند. احتمالا اولین جرقه‌های گرایش انسان به زیبایی و بهداشت بیشتر از همین زمان زده شده است. کشیش‌های مصری جزء نخستین افرادی بودند که از تیغهای مسی استفاده می‌کردند. اسکندر مقدونی، در قرن چهارم قبل از میلاد، استفاده از تیغ‌ها جهت اصلاح کردن را در قلمروی حکومتش رواج داد؛ زیرا به آراستگی و انضباط اهمیت ویژه‌ای می‌داد. ۱۹ درصد از مردان بالای ۱۵ سال، هر روز صورت خود را اصلاح می‌کنند. به طور میانگین مردان ۱۵-۲۰ ساله سالانه ۲۷۵ مرتبه اصلاح صورت دارند و این رقم در میان مردان ۲۰-۶۵ ساله بسیار بیشتر است.
روش‌های اصلاح کردن
عمل اصلاح کردن از طریق تیغهای عمودی و البته مطمئن انجام می‌شود. اصلاح دستی یا همان اصلاح خیس و اصلاح خشک که با تیغ برقی (ماشین ریش‌تراش) انجام می‌گیرد، دو نوع متداول از اصلاح کردن هستند. گاهی اوقات برای آسان‌تر شدن کار در حین استفاده از تیغ، بهتر است ابتدا موها با قیچی کمی کوتاه‌تر شده و بعد از تیغ استفاده شود.
1) روش قدیمی اصلاح کردن (اصلاح خیس)
این نوع اصلاح با کمک تیغ، فرچه اصلاح و صابون اصلاح انجام می‌شود. دو نوع تیغ دستی وجود دارد: تیغ مستقیم و تیغ مطمئن. تیغ مطمئن شامل بخش‌های کوچک است و تیغهای دوطرفه را نیز دربرمی‌گیرد. تیغهای دوطرفه، یکطرفه، تیغهای انژکتوری و تیغهای یکبار مصرف جزء این دسته هستند. اما تیغهای مستقیم که امروزه نیز رایج می‌باشند، نیاز به کمی تمرین دارند. امروزه بسیاری از آرایشگران مجرب به راحتی از این‌گونه تیغ‌ها استفاده می‌کنند. با تیغهای مستقیم، یک اصلاح کامل و خوب انجام می‌گیرد. پس از ساخت تیغهای دوطرفه، دیگری نیازی به تیز کردن تیغ نبود. تیغهای دوطرفه به راحتی در دسترس هستند و هنوز هم توسط کارخانه‌های بسیاری در سرتاسر جهان تولید می‌شوند. به خاطر استفاده از تیغهای که دو لبه تیز دارد، این تیغه‌ها را دو طرفه می‌نامند. قبل از اصلاح خیس، از یک صابون، کرم، ژل یا کف برای روان شدن سطح پوست استفاده می‌شود. این کار از آسیب‌دیدگی پوست و سوزش آن به هنگام استفاده از تیغ جلوگیری میکند. علاوه بر این، موجب نرمی موها و راحت تراشیده شدن آنها می‌شود. اگر برای اصلاح از صابون استفاده شود، به فرچه مخصوص اصلاح نیز نیاز است. این فرچه باید موهای نرم و بلندی داشته باشد تا به راحتی بتوان صابون مخصوص اصلاح را روی پوست مالید.
بسیاری از مردان پس از اصلاح از لوسیون برای کامل کردن و پایان دادن به عمل اصلاح استفاده می‌کنند. این لوسیون حاوی داروی ضدعفونی، از جمله الکل ایزوپروپیل است که در صورت ایجاد خراش‌های کوچک و سطحی روی پوست در اثر اصلاح، زخم را ضدعفونی میکند و موجب نرمی و رطوبت سطح پوست می‌شود.
2) اصلاح برقی
تیغه‌های الکتریکی شامل مجموعه‌ای از تیغه‌های نوسانی و چرخشی هستند که در پشت یک تراشه آهنی قرار دارند و این تراشه مانع از تماس مستقیم تیغه‌ها با پوست می‌شود. وقتی که تیغ روی پوست قرار می‌گیرد، با حرکت تیغه‌ها موهایی که از سوراخ‌های تراشه بیرون آمده‌اند کوتاه می‌شوند. تیغه‌های دایره‌ای شکل، حرکت دورانی دارند و تیغه‌های نوسانی حرکت‌شان به سمت بالا و پایین است. تیغ برقی را نخستین بار جاکوب چیک در سال ۱۹۲۸ ساخت. اصلاح برقی در کنار داشتن برخی مزایا، معایبی نیز دارد. مثلا اینکه همواره نیاز به منبع انرژی برق دارد تا بتوان از آن استفاده کرد. در عوض، برای اصلاح نیاز به مرطوب و نرم کردن پوست نیست و پوست ایمنی بیشتری دارد و دچار زخم و خراشیدگی نمی‌شود. لوسیون‌های مختلفی برای قبل و بعد از اصلاح الکتریکی وجود دارد، اما این نوع اصلاح نیاز به لوسیون و یا مرطوب کردن و لیز کردن سطح پوست صورت نداد. تیغهای الکتریکی مختلفی مخصوص خانم‌ها طراحی و ساخته شده‌اند که تفاوت چندانی هم با تیغهای الکتریکی مردانه ندارند.
عوارض جانبی اصلاح کردن
اصلاح کردن برخی مواقع همراه با عوارض جانبی است؛ مثل بریدگی پوست، خراش، سایش و خارش که با تعویض تیغ اصلاح بعد از هربار مصرف، استفاده از کف‌های مناسب و حرکت نرم و ساده دست هنگام کاربرد تیغ، می‌توان این عوارض را به حداقل رساند. برخی افراد از تیغ (یکطرفه و دوطرفه)، ژیلت و تیغهای برقی برای اصلاح استفاده می‌کنند؛ اما برخی دوست ندارند به بدنشان تیغ بزنند و استفاده از برخی پودرها (واجبی) و مومک را ترجیح می‌دهند.
جالب است کمی با تاریخچه تیغهای ریش‌تراشی آشنا شویم؛ منبع این مطالب ویکی پدیای انگلیسی بوده است.
پیش از ساخته شدن تیغ، موهای بدن با استفاده از دو پوستهای که بر هم منطبق شده و موهای موردنظر را از ریشه جدا می‌کرد، اصلاح می‌شد. تقریبا ۳۰۰۰ سال قبل از میلاد، زمانی که ابزارهای مسی کم‌کم در میان مردم رواج یافتند، تیغهای مسی کشف شدند. احتمالا اولین جرقه‌های گرایش انسان به زیبایی و بهداشت بیشتر از همین زمان زده شده است. کشیش‌های مصری جزء نخستین افرادی بودند که از تیغهای مسی استفاده می‌کردند. اسکندر مقدونی، در قرن چهارم قبل از میلاد، استفاده از تیغ‌ها جهت اصلاح کردن را در قلمروی حکومتش رواج داد؛ زیرا به آراستگی و انضباط اهمیت ویژه‌ای می‌داد. ۱۹ درصد از مردان بالای ۱۵ سال، هر روز صورت خود را اصلاح می‌کنند. به طور میانگین مردان ۱۵-۲۰ ساله سالانه ۲۷۵ مرتبه اصلاح صورت دارند و این رقم در میان مردان ۲۰-۶۵ ساله بسیار بیشتر است.
تیغ صورت تراشی ابزاری است که اصولا برای زدودن موهای ناخواسته بدن از طریق عمل تراشیدن استفاده می‌شود. انواع مختلف ریش تراش‌ها، ریش‌تراش‌های راست دسته، ریش‌تراش‌های یک بار مصرف و ریش‌تراش‌های الکتریکی هستند.
در حالی که تیغهای ریش‌تراشی از دوران پیش از عصر برنز (قدیمی‌ترین شبه تیغ‌ها در حدود 18000 سال پیش از میلاد قدمت دارند.) مایه آزار و اذیت بوده‌اند، همتایان مدرنشان در قرن هجدهم ابداع شدند و در دهه 1930 نیز ریش تراش‌های الکتریکی مورد توجه قرار گرفتند.
در قرن بیست و یکم، ریش‌تراش‌های بی‌خطر (الکتریکی یا غیرالکتریکی) عموما بیشترین استفاده را در بین مردان و زنان داشته اند، اما انواع دیگر آنها هنوز هم وجود دارند.
ریش‌تراش‌های بی‌خطر یک ابزار تراشیدن است با یک ابزار محافظتی که قرار گرفته است بین لبه‌تیغ و پوست. هدف اولیه این ابزار محافظتی آن بود که سطح مهارتی را که برای تراشیدن صورت نیاز است بدون آن که به پوست آسیب برسد، کاهش دهد، بدین وسیله اتکایی که روی مهارت فرد آرایشگر برای سرویس دادن نیاز است، کاهش می‌یابد و استانداردهای آرایش نیز بالا می‌رود.
جهت یک اصلاح موفق و بدون عارضه رعایت برخی نکات ضروری و لازم‌الاجراست، بدین ترتیب و با رعایت این اصول می‌توانید اصلاح بی‌نظیری و بی‌عارضه‌ای داشته باشید.
آیا موهای پشت لب شما کم کم در حال نمایان شدن هستند؟ آیا موهای صورت شما ضخیم و پررنگ‌تر شده‌اند؟
در ادامه به سوالاتی که ممکن است در این زمینه در ذهن شما شکل بگیرند جواب خواهیم داد.
چرا پسرها بر روی صورت خود مو دارند اما دخترها ندارند؟
اول از همه باید بگوییم که این قضیه درست نیست. دختران نیز مانند پسرها مو دارند اما موهای صورت دخترها بسیار کمرنگ و نازک بوده و معمولا قابل دیدن نیستند.
در پسران نوجوان به دلیل تاثیرات هورمون تستوسترون موهای صورت آنها ضخیم و تیره‌تر رشد میکند. تستوسترون، هورمون جنسی مردانه است.
هنگامی که پسرها وارد سن بلوغ می‌شوند، بیضه‌ها شروع به ترشح تستوسترون بیشتری می‌کنند. این هورمون باعث ایجاد شدن بسیاری از تغییرات در بدن پسرها می‌شود. ریش درآوردن یکی از این تغییرات است.
چرا صورت من هیچ مویی ندارد در حالی که دوستان هم سن و سال من ریش دارند؟
ریش در آوردن یکی از آخرین تغییرات دوران بلوغ است. به طور متوسط شروع رشد موهای صورت در پسرها از سن ۱۵ تا ۱۶ سالگی شروع می شود. زمان دقیق شروع و همچنین سرعت تغییرات دوران بلوغ در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد.
این قضیه به این معناست که ممکن است برخی از پسران جوان زودتر از سایر پسرها ریش در آورده و برخی دیگر دیرتر ریش در بیاورند. بنابراین اگر دوستان شما ریش و سبیل دارند اما صورت شما هنوز مو ندارد، معمولا جای نگرانی نبوده و به زودی شما نیز مانند دوستانتان صاحب ریش و سبیل خواهید شد.
آیا میزان موهای صورت تمام افراد با هم برابر است؟
خیر. همانطور که مثلا قد تمام افراد با هم برابر نیست، مقدار ریش و سبیل تمام افراد نیز به یک اندازه نیست. علت این قضیه این است که میزان ریش، میزان تیرگی و روشنی و مکان رشد آنها بر روی صورتتان تا حد زیادی به ژنتیک بستگی دارد.
البته این قضیه به این معنی نیست که ریش و سبیل شما دقیقا شبیه به پدرتان می شود. ممکن است الگوی ریش شما شبیه هر یکی از افراد شجره‌نامه شما شود. مشخص شدن کامل الگوی واقعی ریش و سبیل مدتی طول می‌کشد. معمولا این اتفاق در اواخر نوجوانی و یا اوایل دهه سوم زندگی افراد رخ می‌دهد.
آیا بلافاصله بعد از نمایان شدن اولین تارهای ریش و سبیل باید صورتم را اصلاح کنم؟
نه لزوما. ممکن است تا چند سال بعد از نمایان شدن اولین تارهای ریش و سبیل لازم نباشد که شما اصلاح کنید. در واقع حسی که این موها به شما می دهد، زمان اولین اصلاح کردن را مشخص می کند. هر زمان احساس کردید که موهای صورتتان شما را آزار می‌دهد و یا اینکه نسبت به آنها حس ناخوشایندی دارید، می توانید صورتتان را اصلاح کنید.
چند وقت یکبار باید اصلاح کنم؟
این قضیه به سرعت ریش و میزان تیره و روشن بودن آن بستگی دارد. در اوایل، برای بعضی از پسرها، یک بار در هفته می‌تواند کفایت کند. اما در برخی دیگر از افراد ممکن است لازم باشد که هر سه تا ۴ روز یک بار صورت خود را اصلاح کنند.
با بالاتر رفتن سن و ضخیم و بیشتر شدن موها، میزان الزام اصلاح کردن نیز بالاتر می رود.
آیا این قضیه صحت دارد که هر چقدر بیشتر اصلاح کنم موهای صورت من ضخیم‌تر می‌شوند؟
خیر. ریش و سبیل شما با اصلاح بیشتر، ضخیم‌تر نمی‌شود.
برای اصلاح بهتر است از ماشین‌های اصلاح استفاده کنم یا از تیغهای ریش‌تراشی؟
این قضیه به خودتان بستگی دارد، بسیاری از افراد ماشین‌های اصلاح را ترجیح می‌دهند، زیرا که استفاده از این ماشین‌ها ساده تر و سریع‌تر است. از طرفی تیغهای ریش‌تراشی اصلاحی صاف‌تر و تمیزتر را انجام می دهند.
چگونه باید با تیغ ریش‌تراشی اصلاح کنم؟
اگر از تیغ ریش‌تراشی استفاده می‌کنید همیشه صورت خود را در جهت رشد موها اصلاح کنید. این کار باعث می شود که اصلاح کردن شما راحت‌تر، صاف‌تر و تمیزتر باشد. برای تشخیص جهت رشد موها می تواند از انگشتانتان استفاده کنید.
برای اصلاحی تمیز و صاف مراحل زیر را انجام دهید:
ریش‌های خود را با آب گرم مرطوب کنید. این کار موها را نرم‌تر کرده و اصلاح را راحت‌تر می کند.
موهای صورتتان را به کف، خمیر یا ژل‌های مخصوص ریش (نه صابون) آغشته کنید. اگر از ژل یا خمیر‌های اصلاح استفاده می‌کنید باید آن را به کمک دست و یا فرچه‌های مخصوص بر روی صورتتان بمالید و این کار را تا زمانی که خمیر یا ژل اصلاح به کف تبدیل می شود ادامه دهید.
بهتر است اصلاح را از طرفین (چپ یا راست) شروع کنید.
حرکت‌های شما باید کوتاه و آرام باشد.
از اصلاح چندباره یک قسمت از صورت خودداری کنید. این کار می‌تواند به پوست صورت شما آسیب برساند.
بعد از هر دو تا سه بار حرکت، تیغ را زیر آب بگیرید تا تمیز شود.
بالای گردن و زیر چانه خود را در آخرین مرحله اصلاح کنید.
بعد از اتمام اصلاح، صورت خود را با آب سرد بشویید.
چگونه باید از تیغ ریش‌تراش خود مراقبت کنم؟
شما باید مطمئن شوید که تیغی که استفاده می‌کنید تمیز و تیز است. استفاده از تیغ کند باعث اتفاق‌های زیر می شود:
اصلاح غیر یک دست
قرمزی و آسیب دیدن پوست صورت
تکه ای اصلاح نشده در صورت
خراشیده شدن پوست صورت
تیغ ریش‌تراشی کثیف می‌تواند موجب تحریک و عفونت پوست شود. پس فراموش نکنید که پس از هر بار اصلاح، تیغ ریش‌تراشی خود را تمیز بشویید. هرگز از تیغ ریش‌تراشی دیگران استفاده نکنید و هرگز تیغ ریش‌تراشی خود را به شخص دیگری امانت ندهید.
برای کمتر کردن تحریک و سوزش بعد از اصلاح نکات زیر را به یاد داشته باشید:
بعد از حداکثر ۵ تا ۷ بار اصلاح تیغ یا ژیلت خود را عوض کنید.
ژیلت‌های دو یا چند تیغه می‌توانند اصلاحی رضایت‌بخش‌تر را به شما بدهند.
ریش‌تراش‌هایی که سر متحرک دارند بهتر بوده و قابلیت تطبیق‌پذیری بالاتری با صورت شما دارند.
سوختگی ناشی از اصلاح چیست؟
به تحریک و سوزش بعد از اصلاح، سوختگی ناشی از اصلاح گفته می شود. این حالت می‌تواند به علل زیر بروز کند:
تراشیدن خشک صورت
تراشیدن بدون استفاده از ژل و یا خمیر ریش
استفاده از تیغ کند
اصلاح در جهت خلاف جهت رشد مو
استفاده از آفترشیوها یا سایر مواد خوشبوکننده قوی (برای پوستهای حساس)
بهترین راه برای درمان این حالت این است که برای مدت زمانی کوتاه و تا بهبود کامل پوست از اصلاح صورتتان خودداری کنید.
بریدن پوست صورت با استفاده از تیغ اصلاح طبیعی است.
اگر تعداد دفعات بریدن صورتتان زیاد است احتمالا با فشار زیاد اصلاح می‌کنید و یا اینکه تیغ شما کند است.
در صورتی که صورت خود را بریدید، با استفاده از یک حوله یا پارچه تمیز خون را پاک کرده و بر روی بریدگی فشار وارد کنید تا خونریزی متوقف شود.
1) یک مرد معمولی 30 هزار موی ریش در صورت خود دارد. بیشترین تراکم موی صورت در نواحی چانه و بالای لب بالا می‌باشد.
2) مو روزانه در حدود 0.8 میلی‌متر رشد میکند که این سرعت در طی روز بیشتر از شب است.
3) بر خلاف تصور تعداد دفعات تراشیدن موهای صورت در سرعت و ضخامت موهای تازه روییده تاثیری ندارد
4) ایده‌آل‌ترین زاویه اصلاح با خودتراش دستی 28-32 درجه می‌باشد.
5) موهای گردن موازی با پوست گردن رشد می‌کنند.
6) 42 درصد مردان یا کاملا فاقد موی صورت هستند و یا از کم پوشت بودن موهای صورت خود ابراز نارضایتی می‌کنند.
7) چنانچه یک اصلاح معمولی تنها 3.5 دقیقه به طول انجامد، یک مرد با تراکم موهای صورت معمولی سالانه 10-15 ساعت را صرف اصلاح موهای صورت خود میکند.
8) مصریان باستان نخستین کسانی بودند که از تیغهای خودتراش استفاده می‌کرده‌اند. جنس تیغ‌ها در آن عهد از برنز بوده است. خودتراش‌های دستی کنونی توسط (Kc.Gillette) در سال 1903 ابداع گردید.
انواع خودتراش:
1) خودتراش دستی
2) خودتراش برقی
خودتراش‌های دستی(manual razor):
1) تیغ سلمانی(straight/cut throat razor):آرایشگرها و به ندرت افراد معمولی از آنها استفاده می‌کنند. نکته مهم در استفاده از این خودتراش‌ها آن است که خودتراش را هنگام اصلاح باید با زاویه 30 درجه و در جهت رویش موها حرکت دهیم.
2) خودتراش‌های معمولی(safety razor)
3) خودتراش‌های یکبار مصرف (disposable):شامل خودتراش‌های یکبار مصرف و خودتراش با تیغ‌ها و یا کارتریج‌های یکبار مصرف(disposable cartridge) می‌باشد. خودتراش‌های یکبار مصرف در انواع یک تیغه، دو تیغه وسه تیغه موجود می‌باشند. محصولات ژیلت معروف‌ترین آنها می‌باشد. برندهای جدید این شرکت به نام‌های fusion-m3power-mach3 turbo عرضه گردیده‌اند (و خودتراش venus که ویژه خانم ها می‌باشد). ویژگی‌های این خودتراش‌ها:
1) اندیکاتورهای لغزنده : پس از اینکه رنگشان از آبی به سفید تغییر کرد، نشانه اتمام عمر مفید تیغ خودتراش می‌باشد.
2) تیغهای ضد اصطکاک.
3) تکنولوژی جدیدی که دارای یک موتور کوچک مرتعش شونده بوده و میکرو پالس هایی را به تیغه ها ارسال میکند. شرکت ژیلت مدعی است این تکنولوژی باعث برخواستن و سیخ شدن موها گردیده و اصلاح صورت بهتر انجام می‌پذیرد.
خودتراش‌های برقی و یا ماشین اصلاح (electric shaver/razor):
بسته به نوع تکنولوژی سر اصلاح‌شان به دو دوسته تقسیم می‌گردند:
1) فویل‌دار و نوسانی(foil razor/oscillating): دارای یک تیغه برنده (cutter) می‌باشند که توسط یک ورقه نازک فلزی مشبک و قابل انعطاف موسوم به فویل (توری) پوشیده شده‌اند. تیغه با حرکات سریع رفت و برگشتی موها را می‌تراشند.
انواع ماشین اصلاح نوسانی:
1) تک کاتر(single): دارای یک کاتر (تیغه برنده) بوده که توسط یک فویل پوشیده گردیده است (برای افرادی که رشد موهای صورتشان کند است ایده‌آل می‌باشد)
2) کاتر دوبل (double):دارای دو کاتر و دو فویل پوشاننده است. اثربخش‌تر و سریع‌ترازنوع تک کاتر می‌باشد.
3) سه کاتر (triple):دارای 3 آلت برنده و 3 فویل پوشاننده مجزا می‌باشد.
4) کاتر دوبل+ کاتر میانی(double+integrated cutter):مشابه ریش‌تراش برقی با کاتر دوبل می‌باشد، اما یک کاتر در بین دو کاتر اصلی تعبیه گردیده که وظیفه تراشیدن موهای بلند را به عهده دارد.
2) روتاری و یا دوار (rotary razor): دارای 3 تیغه برنده بوده که در پشت شبکه‌های فلزی معلق(گارد) با حرکت چرخشی موها را می‌تراشد. تیغه‌های برنده به فرم مثلث روی دستگاه تعبیه می‌گردد.
تقسیم‌بندی شیورهای برقی از نظر منبع نیرو:
1) معمولی(mains):مستقیما به جریان برق متصل می‌گردند.
2) باطری خور(battery):تنها با نیروی باطری کار می‌کنند
3) شارژی(rechargeable): قابلیت شارژ دارند و برای مسافرت ایده‌آل می‌باشند. برخی از مدل‌های پیشرفته با هر بار شارژ تا 3 هفته شما را از شارژ مجدد بی‌نیاز می‌کنند.
نکته: برخی شیورهای برقی کاملا ضد آب می‌باشند که به اصطلاح(wet and dry) نامیده می‌گردند.
نکته: برخی ریش‌تراش‌های برقی دارای سیستم شستشوی اتوماتیک می‌باشند.
نکته: سعی کنید ریش تراش فویل داری که خریداری می‌کنید حتما دارای سر متحرک (pivoting head) باشد. با این قابلیت خودتراش‌های برقی قدرت مانور شما روی پستی‌بلندی‌ها و فرم صورتتان بیشتر خواهد بود.