تنها راهی که جود دارد تا شما بتوانید در برابر آلودگیهای آشپزخانه ای از خودتان مراقبت کنید شناسایی وسایلی است که می میتوانند شما را درگیر بیماریهای ناشی از این آلودگیها بکنند. در این مطلب به شما کمک می میکنیم تا بتوانید نقطهها و وسایلی را در آشپزخانه تان شناسایی کنید که ممکن است سبب بروز بیماری در شما شوند.
اسکاچهای اسفنجی ظرفشویی
اسکاچهای اسفنجی آشپزخانه از جمله وسایلی هستند که شما می میتوانید بیشترین جرم را روی آنها پیدا کنید. در واقع این وسیلهها که برای شستوشوی ظروف مورد استفاد قرار می میگیرند، 150 برابر دیگر لوازم آشپزخانه به مکانی برای رشد و پرورش باکتریها تبدیل می شوند. در حقیقت وقتی شما اسفنج را برای شستوشوی ظروف بر می میدارید انبوهی از باکتریها را برداشته برداشتهاید و از آنجایی که شما در فواصل استفاده از اسفنج، آن را ضدعفونی نمی نمیکنید بنابراین طبیعی است که باکتریها تکثیر شوند. البته نباید خیلی هم نگران شوید چون برای کشتن باکتریها و تمیز نگه داشتن اسفنج شستوشوی ظروف راه راهحل هم وجود دارد. فقط کافی است اسفنج خیس را روزی دو دقیقه داخل مایکروفر بگذارید و البته هر دوهفته اسفنج را عوض کنید و یک اسفنج جدید جایگزینش کنید.
نانوسکاچ (اسکاچ سلامتی)
تحقیقات محققان آریزونا نشان می دهد که حدود 10 درصد از اسفنج های آشپزخانه، حاوی باکتری سالمونلا بوده اند. در ادامه تحقیقات آمده است که میزان باکتری های موجود در اسفنج آشپزخانه، 400 برابر بیشتر از کاسه توالت است. اسفنج و ابر آشپزخانه یکی از آلودهترین جاهای خانه، تا چهارصد برابر توالت میتواند باکتری داشته باشد. نکتهای که شاید باور نکنید این است که ظرفشویی (سینک) آشپزخانه در واقع آلودهترین جای خانه است، صدهزار بار آلودهتر از دستشویی و توالت. اسفنجها هم تمام شرایط باکتریپروری را دارند.
مهمترین دلیل آلودگی: دیر به دیر عوض میشوند.
با انتخابهای درست،قدر سلامتیمان را بیشتر بدانیم.
سایت بانوی سبز: حامی سلامت خانواده.
بروزترین و جامع ترین سایت بانوان.
اسکاچ ظرفشویی از جمله وسایلی هستند که بعد شستشوی ظروف نیاز به تمیز کردن دارند تا از رشد میکروبها جلوگیری شود.
• بعد از اتمام شستوشوی ظروف باید این وسایل را با آب گرم و مایع ظرفشویی بشویید و با فشار زیاد، آب را از بافت آن خارج کنید و سپس در جایی که هوا جریان دارد، مثلا در مجاورت با پنجره قرار دهید تا خشک شود.
• برای از بین بردن میکروبهای احتمالی، هر چند وقت یکبار اسفنج و اسکاچ را با شوینده ضدعفونیکننده استریل کنید، به این نحو که 10 درصد سفید کننده را با 90 درصد آب مخلوط کنید و چند ساعتی بگذارید این وسایل در آن غوطهور باشند. سپس آن را از این محلول خارج و بخوبی آبکشی کنید. تحقیقات نشان داده است که بخش عمده میکروبها به این روش از بین میروند. همچنین میتوانید این وسایل را چند ساعتی در مجاورت نور آفتاب قرار دهید تا میکروبزدایی شوند.
• راه دیگر آن که یک کاسه پر از آب کنید و اسفنج را داخل آن قرار دهید و به مدت دو سه دقیقه درون ماکروویو قرار دهید، اما مراقب باشید آب کاسه تبخیر و سبب آتش گرفتن اسفنج نشود. مطالعات حاکی است که تا 98 درصد میکروبها به این روش از بین میروند.
• می توانید به مدت 10 دقیقه این وسایل را در آب در حال جوش حرارت دهید یا در سرکه بگذارید یا درون ماشین ظرفشویی به همراه ظروف بشویید.
• در صورتی که اسفنج و اسکاچ پاره و فرسوده شده باشد، بلافاصله آن را دور بیندازید و اسفنج نو جایگزین آن کنید. بهتر است هر دو هفته یکبار اسفنج را تعویض کنید.
به این نکته هم توجه کنید که اگر اسفنج با خون و زواید گوشت و مرغ و ماهی تماس پیدا کرد با دقت بیشتری آن را بشویید. بهتر است اسفنج و اسکاچ و سیم ظرفشویی از سایر اسفنجهایی که سطوح آشپزخانه، سینک یا تخته پاک کردن مرغ و ماهی با آن نظافت میشود، تفکیک شود.
برخی از از وسایل هستند که هر روز با آن سر و کار دارید غافل از اینکه آلودگی آنان به حدی بالاست که نمی توان آن را با توالت مقایسه کرد!
در این مطلب همچنین با تاکید بر اینکه سرویس بهداشتی آلودهترین محل در خانه نیست، فهرستی از لوازم و مکانهایی که بالاترین میزان آلودگی را دارند ارائه شده است:
– موبایل و تبلت
ما خیلی عادت نداریم موبایل یا تبلت را تمیز کنیم، بعضیها اصلا این کار را نمیکنند. اما تحقیقات نشان میدهند میزان باکتری (به خصوص استافیلوکوک) روی موبایل ۱۰ برابر و روی تبلت ۳۰ برابر توالت است. البته خیلی از ما وقتی دستشویی میرویم تلفن هوشمند یا تبلت را هم با خود میبریم. در انگلیس ۷۵ درصد مردم این کار را میکنند.
– صفحه کلید
صفحه کلید کامپیوتر را افراد مختلفی در ساعتهای طولانی به خصوص در محل کار استفاده میکنند. شکافهای بین کلیدها هم محل مناسبی برای خردههای مواد غذایی است به خصوص آنکه بسیاری جلوی کامپیوتر غذا میخورند. تحقیقی که در یکی از دفاتر کار در لندن انجام شده نشان میدهد صفحه کلیدها حداقل پنج بار آلودهتر از توالت هستند. تحقیق دیگری که در سال ۲۰۰۸ در آمریکا انجام شد این میزان را ۴۰۰ برابر نشان داد. قبل از شروع به کار با کامپیوتر به خصوص در اداره، صفحه کلید و موس را تمیز کنید. صفحه کلید یکی از مهمترین راههای انتقال بیماری در محل کار است.
– ماشین لباسشویی
خیلیها فکر میکنند همین که لباس را در ماشین لباسشویی ریختند و آن را روشن کردند کار تمام است و همه چیز تمیز خواهد شد. اما ماشین لباسشویی محیطی مناسب برای باکتریها است به خصوص آنکه آب در پایین ماشین لباسشویی جمع میشود. تحقیقات نشان میدهد وقتی لباسهای زیر خود را در ماشین لباسشویی میریزید تا ۱۰۰ میلیون باکتری E.Coli را هم در آن میریزید. باکتریهایی که در ماشین لباسشویی میمانند، میتوانند به لباسهایی که بعدا در آن میریزید منتقل شوند. اما برای بهداشت بهتر از ماشین لباسشویی به عنوان محل انباشت لباسهای کثیف استفاده نکنید. لباسهای زیر را جدا بشویید و مثلا آنها را همراه با حوله خشک کردن دست نشویید. گاهی لازم است این لباسها را ابتدا بشویید یا آنها را در محلول ضدعفونی قرار دهید و بعد در ماشین بریزید. برای شستن لباسهای زیر یا لباسهای کثیف از درجه آب داغ ماشین لباسشویی (بالای ۶۰ درجه) استفاده کنید. وقتی ماشین لباسشویی را استفاده نمیکنید در آن را نبندید تا هوا در آن جریان داشته باشد. محیط گرم و مرطوب و تاریک داخل آن محیط ایدهآل برای رشد باکتری و قارچ است.
– حوله
حولهها محل خوبی برای باکتریها هستند، گرم و مرطوب و معمولا کمنور؛ سعی کنید آنها را آویزان کنید یا طوری قرار دهید که به آنها هوا بخورد و خشک شود. حولههای تمیز را در حمام یا دستشویی انبار نکنید، چون مرطوب میشوند و زمینه رشد باکتری فراهم میشود. حولهها را زود عوض کنید و بشویید. تحقیقات نشان میدهند حوله یکی از آلودهترین اشیاء خانه است، به خصوص حولههای آشپزخانه که در معرض مواد غذایی مختلف نیز قرار میگیرند. نزدیک به ۹۰ درصد پارچهها و حولههایی که در آشپزخانه استفاده میشوند آلودگی میکروبی دارند. وقتی دستهایتان را خوب شستهاید یک حوله کثیف میتواند شستن را کاملا بیفایده کند. بهتر است در آشپزخانه به خصوص برای پاک کردن سطوح مختلف تا حد ممکن از حولههای یکبار مصرف یا دستمال کاغذی استفاده کنید.
– مسواک
معمولا مسواک جایش در دستشویی است اما تحقیقات نشان میدهند که فلاش توالت، قطرات ریز آب را تا شش متر دورتر پرتاب میکند. بنابراین بد نیست تا حد امکان مسواک را دور از ترشحات آلوده نگهداری کنید. اما مسواک را در جای بسته یا داخل پوشش قرار ندهید، بهتر است مسواک هوا بخورد و خشک شود. مسواک را قبل و پس از استفاده به خوبی زیر آب بشویید و خوب تکان دهید تا آبش گرفته شود. همچنین مسواک را هر چند وقت یکبار عوض کنید.
– شیر دستشویی
برای شستشو همه به سراغ دستشویی میرویم اما معمولا به اینکه شیر دستشویی خود محل تجمع باکتری است توجه نمیکنیم. تحقیقات نشان میدهند شیر دستشویی تا ۲۱ برابر توالت، آلوده به باکتری است. وضعیت شیر آشپزخانه بدتر است چون به مواد غذایی هم آلوده میشود و تا ۴۴ برابر توالت باکتری دارد. دست آلوده همه آدمهایی که از دستشویی استفاده میکنند این شیر را لمس میکند. شستن شیر دستشویی را فراموش نکنید. شیرهایی که به صورت اهرم باز بسته میشوند بهتر از شیرهایی هستند که پیچی هستند، چون با تماس کمتری بسته میشوند. دست خیس پس از شستن به راحتی دوباره باکتری جذب میکند.
– کیف دستی
معمولا در کیف دستی لوازم مختلفی هست و این کیفها همه جا برده میشوند، در جاهای مختلفی گذاشته میشوند و بنابراین مرکز تجمع باکتری میشوند. به گفته محققان این کیفها تا ۱۰ برابر توالت میتوانند حاوی باکتری باشند، دسته کیفها از همه جا آلودهتر است.
– دکمههای آسانسور
این یکی خیلی عجیب نیست، صدها نفر در روز از آسانسورها استفاده میکنند و معمولا هم کسی آنها را تمیز نمیکند. شاید بد نباشد در صورت امکان از پله استفاده کنید چون هم تمیزتر و هم سالمتر است.
– تخته خردکن
این محل یکی از پناهگاههای خوب برای باکتریهاست و تا ۲۰۰ برابر توالت ممکن است در آن باکتری پیدا شود. شیارهایی که چاقو روی آن ایجاد میکنند هم کار باکتریها راحتتر میکند. تختههایی که برای گوشت و مرغ استفاده میشوند بیشترین آلودگی را دارند. یک توصیه ساده این است که دو تخته به رنگهای مختلف داشته باشید، یکی برای گوشت و مرغ و دیگری برای سبزیجات و چیزهای دیگر. تختههایی را که برای گوشت و مرغ استفاده میکنید بلافاصله پس از استفاده بشویید. ضدعفونی کردن این تختهها هر چند وقت یکبار هم کار مفیدی است.
– اسفنج (اسکاچ ظرفشویی)
یکی از آلودهترین لوازم خانه است که تا ۴۰۰ برابر توالت میتواند باکتری داشته باشد. نکتهای که شاید باور نکنید این است که ظرفشویی (سینک) آشپزخانه در واقع آلودهترین جای خانه و ۱۰۰ هزار بار آلودهتر از دستشویی و توالت است. اسفنجها هم تمام شرایط باکتریپروری را دارند و مهمترین دلیل آلودگی آنها این است که دیر به دیر عوض میشوند و راه حل این است که آنها را زود به زود عوض کنید.برای اطلاع از چگونگی شستشو و نگهداری اسکاچ ظرف شویی مطلب زیر را مطالعه کنید.
چگونه اسکاچ و اسفنج ظرفشویی را تمیز نگهداری کنیم؟
– عابر بانک و پول
شاید دیگر کمتر کسی معتقد باشد پول “چرک کف دست” است اما پول حتما از چرک کف دست چرکتر است. تعجبی ندارد، هزاران نفر در هر حالت و شرایطی پول را لمس میکنند و البه پول شسته هم نمیشود. هر اسکناس حامل تا ۲۰۰ هزار باکتری است. عابر بانک هم همینطور است، هزاران نفر از آن استفاده میکنند و شسته نمیشود و علاوه بر این با پول هم در تماس است. متخصصان میگویند بعد از استفاده از عابر بانک هم جیبتان غنیتر و هم دستتان با ۵۰۰۰ باکتری بیشتر غنی میشود.
– فرمان خودرو
به این یکی هم شاید زیاد حواستان نبوده، بعضی از ما در ماشین زندگی میکنیم، سرفه و عطسه میکنیم، غذا میخوریم، با همه چیز در دنیای بیرون تماس پیدا میکنیم و بعد دست به فرمان میشویم. فرمان پنج برابر توالت آلودگی دارد، بنابراین گهگاه آن را تمیز کنید.
– کلید برق
این مورد هم شاید شما را متعجب کند، قاعده باز همان است، همه به آن دست میزنند و کمتر پیش میآید که آن را تمیز کنیم. طبق تحقیقات در شش و نیم سانتیمتر مربع کلید برق ۲۰۰ باکتری وجود دارد. کلیدهایی که در اماکن عمومی هستند وضعیتی به مراتب بدتر دارند. بنابراین به چیزهایی که به دفعات و توسط افراد مختلف لمس میشوند و کمتر تمیز میشوند دقت داشته باشید، آلودگی میکروبی در آنها زیاد است، بنابراین به همین سیاق میتوانید حدس بزنید که چرخ خرید (پنج برابر)، منوی رستوران (۱۰۰ برابر)، میله اتوبوس و امثال آن آلودگی زیاد دارند.
زمانیکه صحبت از مرکز میکروب و باکتری در خانه می شود بیشتر خانم ها سرویس بهداشتی به ذهنشان خطور می کند اما باید گفت کاملا در اشتباهید.اسکاچ و ابراسکاچ ها مواردی هستند که می توانند در صورت عدم رعایت نکات لازم مرکز رشد میکروب ها باشد.
اسکاچ ظرفشویی را چگونه تمیز کنیم؟
بسیاری از خانم های خانه به نظافت تمام وسایل آشپزخانه توجه می کنند به جز ابر، سیم،اسکاچ یونیک و اسفنج ظرفشویی. این وسایل چون به طور مداوم با آب و مایع ظرف شویی در تماس است، بیشتر افراد تصور میکنند که در گروه تمیزترین وسایل آشپزخانه قرار دارد و نیازی به شست و شو و ضدعفونی ندارد، غافل از این که تحقیقات نشان می دهد ابر، اسفنج و اسکاچ ظرف شویی از آلوده ترین وسایل آشپزخانه است و باکتری سالمونلا که عامل ایجاد مسمومیت غذایی است، در حفرههای ریز اسفنج ظرف شویی رشد می کند و سبب انتشار و انتقال آلودگی به ظروف و مواد غذایی میشود. بررسی ها حاکی از این است که در هر چهار سانتیمتر مربع اسفنج حدود 134 هزار باکتری وجود دارد.
سیم و اسفنج را در سینک رها نکنید
برخی افراد پس از استفاده از اسفنج و اسکاچ و ابر، آن را درون سینک ظرف شویی رها میکنند با این تصور که با هر بار باز کردن شیر آب، اسفنج خیس بخورد و تمیز شود، غافل از این که بیشترین رشد میکروب ها در بافت اسفنج دقیقا در زمان مرطوب شدن این وسیله است. در واقع رطوبت بهترین شرایط را برای تکثیر میکروب ها فراهم می کند و به جای آن که اسفنج پاکیزه تر شود، آلوده تر از قبل خواهد شد.
راهنمای شست و شوی اسکاچ و اسفنج ظرف شویی
• بعد از اتمام شست و شوی ظروف باید این وسایل را با آب گرم و مایع ظرف شویی بشویید و با فشار زیاد، آب را از بافت آن خارج کنید و سپس در جایی که هوا جریان دارد، مثلا در کنار پنجره قرار دهید تا خشک شود.
• برای از بین بردن میکروب های احتمالی، هر چند وقت یک بار اسفنج و اسکاچ را با شوینده ضدعفونی کننده استریل کنید، به این نحو که 10 درصد سفید کننده را با 90 درصد آب مخلوط کنید و چند ساعتی بگذارید این وسایل در آن غوطه ور باشد. سپس آن را از این محلول خارج و به خوبی آبکشی کنید. تحقیقات نشان داده است که بخش عمده میکروب ها با این روش از بین می رود. همچنین می توانید این وسایل را چند ساعتی در مجاورت نور آفتاب قرار دهید تا میکروب زدایی شود.
• راه دیگر این که یک کاسه را پر از آب کنید و اسفنج را داخل آن قرار دهید و به مدت دو سه دقیقه درون مایکروویو قرار دهید. مراقب باشید آب کاسه تبخیر و سبب آتش گرفتن اسفنج نشود. مطالعات حاکی است که تا 98 درصد میکروب ها به این روش از بین می رود.
• می توانید به مدت 10 دقیقه این وسایل را در آب در حال جوش حرارت دهید یا در سرکه بگذارید یا درون ماشین ظرف شویی به همراه ظروف بشویید.
• در صورتی که اسفنج و اسکاچ پاره و فرسوده شده باشد، بلافاصله آن را دور بیندازید و اسفنج نو جایگزین آن کنید. بهتر است هر دو هفته یک بار اسفنج را تعویض کنید.
به این نکته هم توجه کنید که اگر اسفنج با خون و زواید گوشت و مرغ و ماهی تماس پیدا کرد با دقت بیشتری آن را بشویید. پیشنهاد می شود اسفنج و اسکاچ و سیم ظرف شویی از دیگر اسفنج هایی که سطوح آشپزخانه، سینک یا تخته مرغ و ماهی با آن تمیز می شود، تفکیک شود.