از سختترین مهارتها در زندگی، متقاعد کردن افراد برای ایجاد تغییراتی است که در بلندمدت برای ایشان سودمند خواهد بود. حتی اگر لازم باشد فرد در کوتاه مدت قدری به زحمت بیافتد تا چیزی را قربانی کند. این کار فقط منحصر به بازاریابی و فروش نیست. وقتی میخواهید فرزندتان را متقاعد کنید که اتاقش را تمیز کند، باید از مهارت لازم در مذاکره با او برخوردار باشید تا او به این درک برسد که علیرغم زحمت و خستگی در کوتاهمدت، این اقدام او در بلندمدت به نفع خودش و سایر افراد خانواده خواهد بود.
بخشی از نیروی کار میتواند رفتارهای مخرب، تمرکززدا و فرسایشی در پیش بگیرد. ایشان همچون سلولی سرطانی در شئون مختلف سازمان و سطوح گوناگون آن سرایت میکنند و موجب تخریب بافتهای حیاتی سازمان و فرسایش شریانهای اصلی ان میشوند. ایشان در نهایت اخلاقیات را سست و عملکرد همکارانشان را فلج میکنند. وانگهی ممکن است رفتارها و اقدامات آنها کلیت سازمان و کار و کسب ما را مسموم کرده و فرآیندهای سازمانی را دچار اخلال کند.
در مقابل این ناکارمندان دو راه پیش رو قرار دارد: میتوان ارتباط ایشان را با ارگان سازمان قطع کرد و یا به کمک خرد و اقدام جمعی در راستای معالجه و اصلاحشان قدم برداشت. بهگونهای که اشتباهات گذشته را جبران و در مسیر تغییرات بهتر حرکت کنند.
در ادامه 5 نوع از کارمندان سمی و شیوه تعامل با هریک را بررسی میکنیم:
1) شلختههای بیسر و سامان
بی هدف، نامنظم، غیرقابلاعتماد و بیکفایت. ایشان میتوانند به راحتی انرژی و بهرهوری یک تیم را نابود کنند. هیچ کس دوست ندارد همکار خود را در حال تقلا ببیند، اما شلختهها با اتکای بیش از حد به همکاران خود مدام ایجاد دردسر میکنند و همکاران بیچاره آنها ناگزیرند که خرابکاریهای شلختهها را سریعتر پاکسازی کنند چرا که ممکن است کل پروژه از دست برود. آنها یا شیوه انجام کارشان را نمیدانند و یا اصلا در این زمینه ناتوانند، به هر جهت شلختهها کل سازمان را با خود به زیر میکشند.
الف) بدترین خصوصیات شلختهها:
1. انفعال و بطالت
2. مقاومت در برابر تغییر
3. درماندگی آموخته شده
4. درهمریختگی و آشفتگی
5. فقدان اعتبار
ب) پادزهرها
1. آموزش بیشتر
2. معرفی برنامه های بهبود
3. افزایش هوشیاری بوسیه بازدیدها بررسیهای برنامه ریزی نشده و مکرر
4. حمایت گری
2) زیر کار درروها و بیحالان
ایشان تمام وقت تلاش میکنند که به شکلی از زیر کار در بروند. این دسته کارکنان همانند شلختهها موجب تخلیه انرژی، زمان و اشتیاق همکارانشان میشوند. ایشان به اینکه همتیمیهایشان چه فکری راجع به ایشان میکنند اهمیتی نمیدهند.
الف) بدترین خصوصیات زیر کار در روها
1. انگیزه پایین
2. بی توجه به ضرب الاجل ها و بازه های زمانی
3. ناتوانی در مدیریت زمان
4. بطالت اجتماعی به ویژه در محیطهای مجازی
5. غیبت های مکرر از کار
ب) پادزهرها
1. ابراز خشمهای نهفته
2. تعیین شفاف انتظارات
3. درخواست جهت پاسخگو بودن
4. اعمال بازدیدهای سرزده
به رسمیت شناختن تلاشها و جبران خدمات
3) از جان گذشتهها
درست در نقطه مقابل زیر کار درروها، افرادی وجود دارند که به نظر کارمندان رویایی و طلایی هستند. ایشان اصرار دارند که همه وظایف را خود عهدهدار شوند. ایشان نه فقط سختکوشند بلکه علاقه دارند دیگران بدانند که آنها چه چیزهایی را فدای شغلشان میکنند. اما در بلندمدت ایشان خطری بالقوه برای تیم و کار گروهی بوده و موجب ایجاد عدم توازن و رشد نامتوزان در سازمان میشوند به علاوه آنکه وجود از جان گذشتهها در تیمهای کاری ریسک فرسایش شغلی را تا درجه بالایی ارتقا میدهد.
الف) بدترین خصوصیات از جان گذشتهها
1. محدودیتها و حدود خودشان را نمیدانند
2. نگرش غیرسازنده داشته و اغلب نق میزنند
3. حتی در هنگام بروز بیماریهای خطرناک و مسری باز هم ترجیح میدهد که سر کار بیاید
4. موجب تضعیف عزتنفس تیم میشود
5. سازمان را متمایل به فرسودگی میکنند
ب) پادزهرها
1. وادار کردن به تفویض اختیار
2. تقویت تشریک مساعی بهجای ترغیب محیط کاری رقابت محور
3. تشویق به دریافت مرخصی
4. معرفی شاخصهای مدیریت استرس
5. تشویق کار تیمی و اولویت دادن آن به کار انفرادی
4) معاشرتیها و رفیق بازان
معاشرتیها افرادی سرگرمکننده و بانمک هستند که از قضا دوست خوبی هم برای همکارانشانند. اما ایشان محیط کار خود را به منزله یک میهمانی دوستانه تلقی میکنند. غیبت کردن و گپ و گفتهای نامربوط اولویت اصلی این دسته کارمندان است ضمن آنکه مبتلا به نوعی عارضه سازمانی تحت عنوان سندرم آبسردکن هستند. آشپزخانه یا محل قرار گرفتن آبسردکن معمولا بهترین مکان در محلهای کاری است تا کارمندان در حین آب خوردن یا غذا خوردن، با هم صحبت کنند و حتی گاهی غیبت کنند. هرچند سرگرمی و شوخی بخشی جداییناپذیر و مفید برای محیطهای کاری هستند اما معاشرتیها در این زمینه بسیار افراط میکنند و عملا بهرهوری را به جهت معکوس ان سوق میدهند.
الف) بدترین خصوصیات معاشرتیها
1. پر سر و صدا و شلوغ کار
2. عدم تمرکز
3. رویکرد نابالغ و خام نسبت به کار
4. تاثیرگذاری غیرحرفه ای
5. خاله زنک بازی
ب) پادزهرها
1. جهت دهی منظم و خط دادن درست
2. تعریف اوقات معاشرت و فعالیتهای اجتماعی برای کارکنان
3. شفافیت پیرامون رفتارهای مناسب
4. کنترل مهارتهای ارتباطی
5) مردمستیزها
براساس براوردها حدود 4 درصد از جمعیت، مبتلا به این اختلال بالینی هستند. اما فارغ از مباحث تخصصی روانشناسانه، مردمستیزها باب تخریب در سازمان گشوده و ساز ناهماهنگی را کوک میکنند. ایشان جو سازمانی را مسموم و فضایی تخاصمآمیز برای دیگران ایجاد میکنند. یک عضو ضداجتماعی میتواند یکپارچگی، اثربخشی و اخلاقیات یک تیم کامل را از بین برده و در نهایت اعتبار سازمان و سودآوری آن را خدشهدار کند.
الف) بدترین خصوصیات مردمگریزها
1. گردنکشی و رفتارهای قلدرمآبانه
2. اهمیت ندادن به قوانین و پروتکلها
3. مساله داشتن با عوامل دارای قدرت و صاحبان اختیار
4. مشکلات میان فردی
5. خرابکاری
ب) پادزهرها
1. ایجاد محیطی امن و حمایت گر
2. جدی گرفتن شکایات کارکنان
3. اعمال سیاستهای ضد قلدری
4. اعتماد به غریزه و ندای درون
5. مستندسازی دقیق رفتارهای منفی