چرم، جنسی است که در دباغی پوست خام جانوران، به‌ویژه گاو به‌دست می‌آید. فرایند دباغی، پوست فسادپذیر را به یک مادهٔ طبیعی پایدار، دایمی و انعطاف‌پذیر برای کاربردهای گوناگون تبدیل می‌کند. چرم در تلفیق با چوب، پایهٔ فناوری باستانیان را شکل می‌داده است. صنعت چرم و صنعت خز با هم متفاوت‌اند. این تفاوت از اهمیت مواد خام مورد استفاده در هر کدام پیداست.
چرم هميشه ماده اوليه گراني بوده و دوخت آن نيز مهارت زيادي مي‌طلبد بنابراين هميشه محصولات چرمي بسيار گران بوده‌اند. اين روزها که کارخانه‌هاي توليدي چرم ايراني، تخفيف‌هاي خوبي براي حراج‌هاي خود قايل مي‌شوند، شايد بتوانيد يک محصول چرمي با قيمت مناسب پيدا کنيد. وقتي چرم مي‌خريد، خيالتان راحت است که سال‌ها بدون دغدغه از فرسوده شدن، مي‌توانيد از آن استفاده کنيد. با اين حال، نگهداري محصولات چرمي هم نکته‌هايي دارد که اگر آن‌ها را در نظر داشته باشيد، طول عمر لباس و کيف و کفش خود را بالا برده‌ايد.
براي نگهداري بهتر چرم به نکات زير توجه کنيد:
1) هميشه چرم را خوب گردگيري کنيد. اگر گل و گرد و خاک روي چرم بماند، به مرور زمان آن را خراب مي‌کند.
2) اگر ماده‌اي روي چرم ريخته که با دستمال خشک پاک نمي‌شود، با کف صابون و يک اسفنج، به آرامي روي سطح چرم بکشيد و لکه را پاک کنيد و بعد با يک دستمال خشک، چرم را خشک کنيد.
3) اگر لکه‌اي خيلي عميق روي چرم درست شده، سعي نکنيد هر طور شده آن را از بين ببريد چون ممکن است به خود چرم آسيب بزنيد.
4) هر چند ماه يک بار، محصولات چرمي خود را با واکس چرم چرب کنيد. واکس چرم ماده مخصوصي است که براي همين محصول ساخته شده و مي‌توانيد از فروشگاه‌هاي محصول‌هاي چرمي تهيه کنيد. واکس معمولي، در درازمدت باعث خورده شدن سطح چرم مي‌شود.
5) چرم در رطوبت زياد کپک مي‌زند بنابراين آن را در جايي که بسيار مرطوب است نگهداري نکنيد. هيچ‌وقت هم چرم را در لفاف پلاستيکي نگه نداريد چون اين کار باعث مي‌شود که رطوبت احتمالي موجود در محصول چرمي خشک نشود.
6) بهتر است چرم را شب خوب واکس بزنيد و در جايي دربسته بگذاريد و تا صبح نگه داريد. چرمي که تازه واکس خورده و هنوز واکس به خوردش نرفته به سرعت در طول روز گردوخاک را به خود جذب مي‌کند و صدمه مي‌بيند، علاوه بر اين، رنگ چرم نيز تيره و کدر مي‌شود.
7) اگر لباس چرمي داريد، مراقب باشيد که روي آن عطر يا اسپري نپاشيد. عطر و اسپري موادي دارند که باعث مي‌شود برخي از مواد روي سطح چرم فرآوري شده حل شود و آن را خراب مي‌کند.
8) هرگز نگذاريد چرم به مدت زياد آفتاب بخورد. براي نگهداري چرم در خانه، آن را در کمدي دور از آفتاب و گردوخاک قرار دهيد.
9) اگر براي مدتي نمي‌خواهيد از وسايل و لباس‌هاي چرمي خود استفاده کنيد، داخل آن را با روزنامه پر کنيد تا شکل ظاهري آن آسيب نبيند. لباس‌ها را نيز خوابيده داخل کمد بگذاريد طوري که تا نخورده باشند.
نحوه نگهداری از کفش‌ها
وظیفه کفش محافظت و مراقبت از پا است و وظیفه ما انتخاب خوب و صحیح آن است. برای آنکه استفاده از این پوشش موجب آزار و ناراحتی پای شما نگردد، باید نکاتی را در انتخاب آن مورد دقت توجه قرار دهید.
اگر می‌خواهید کفش‌هایتان بیشتر دوام داشته باشد:
1) کفش‌ها را بعد از هر بار پوشیدن، در معرض هوا قرار دهید.
2)
3) برای ایجاد درخشندگی و برق بیشتر، قبل از واکس زدن کفش‌های چرمی، کفش را با وازلین کاملاً چرب کنید و بعد واکس بزنید.
4) برای پاک‌کردن لکه چربی از روی کفش چرمی، یک پارچه را به کمی استون آغشته ساخته و روی لکه چربی بمالید.
5) اگر سطح خارجی کفش سائیده شده و واکس نمی‌گیرد، ابتدا تکه‌ای سیب‌زمینی خام روی آن بمالید و سپس واکس بزنید، کاملاً براق می‌شود.
6) لکه‌های روی کفش سفید را با کمی محلول سفیدکننده (حاوی پراکسید) از بین ببرید.
7) اگر پوست روی کفش خراشیده شده است از مداد شمعی بچه‌ها کمک بگیرید. نوک مداد شمعی را روی قسمتی که کنده شده بمالید و بعد با یک پارچه لطیف و واکس بی‌رنگ روی آن را برق بیاندازید اثر خراشیدگی از بین می‌رود.
8) از محلول مساوی آب و سرکه برای از بین بردن شوره یا سفیدک روی کفش می‌توانید استفاده کنید.
9) برای نگهداری کفش‌های کتان، مخلوطی از نشاسته و آب تهیه کنید و با یک اسپری، روی کفش را کاملاً اسپری کنید، کفش شما سفیدتر و نوتر خواهد ماند. برای شستن این قبیل کفش‌ها نیز از یک مسواک و شامپوی مخصوص شستشوی فرش یا موکت استفاده کنید. حال اگر می‌خواهید کفش سفید شما لک نشود، صبر کنید تا کاملاً خشک شود و بعد روی آن اسپری مو بپاشید.
10) سیب‌زمینی خام را می‌توان برای نگهداری و تمیز کردن کفش‌ها مورد استفاده قرار داد. اگر سطح خارجی کفش‌هایتان بدجوری سائیده شده و رنگ و روی آن رفته است و واکس نمی‌گیرد، اول تکه‌ای سیب‌زمینی خام روی آن بمالید و سپس واکس بزنید نتیجه آن بسیار مطلوب است.
11) لکه‌های روی کفش سفید را به کمک پارچه‌ای که به آن آب اکسیژنه آغشته شده است، می‌توانید از بین ببرید. لکه‌های سبزرنگ ناشی از چمن یا علف را نیز با همین روش می‌توان برطرف کرد.
12) اگر قسمتی از پوست کفش‌تان کنده شده و یا روی آن خراشیده شده است، می‌توانید آن را ترمیم کنید. برای این کار نوک مداد شمعی را بر روی محل مورد نظر بمالید و سپس با یک پارچه لطیف آن را برق بیندازید اثر خراشیدگی فوراً از بین خواهد رفت.
13) معمولاً در فصل تابستان، در اثر عرق پا روی کفش‌ها شوره یا سفیدک می‌زند.برای برطرف کردن آن از محلول آب و سرکه استفاده کنید. این محلول را با مخلوط کردن مقدار مساوی آب و سرکه به‌دست آورید و آن را با برس بر روی کفش بمالید.
14) کفش‌های کتانی را با نشاسته می‌توان تمیزتر و نوتر کرد. علاوه بر این به‌عنوان نوعی محافظ نامرئی در برابر نفوذ گرد و غبار به داخل رویه کفش نیز عمل می‌کند. برای این منظور مقدار زیادی محلول نشاسته و آب را بر روی کفش‌ها بریزید البته برای این کار بهتر است از اسپری مخصوص آب استفاده کنید تا تمام سطح کفش به‌طور یکنواخت به آن آغشته شود.
15) برای تمیز کردن کفش‌های کتانی از مسواک آغشته به شامپوی فرش استفاده کنید.
16) برای از بین بردن لکه قیر یا چربی از روی سطح کفش، به‌ویژه کفش‌های سفید، از استون استفاده کنید.
17) برای نو کردن اجناس چرمی مانند کفش، کیف، کاپشن و غیره ابتدا گرد و غبار روی آن‌ها را با یک پارچه مرطوب پاک کنید سپس مقداری سفیده تخم‌مرغ را که قبلاً خوب زده‌اید و کف کرده است با استفاده از تکه‌ای پارچه آغشته به آن بر روی سطح چرم بمالید و بگذارید خشک شود حال با پارچه تمیز دیگری خوب چرم را بمالید.
18) پاشنه‌های کفش را نخوابانید، زیرا این کار موجب پادرد شده و از زیبائی و دوام کفش هم کاسته می‌شود. همراه کفش یک قالب هم برای آن تهیه کنید و همیشه بعد از استفاده، کفش‌ها را تمیز کرده و قالب را در داخل کفش بگذارید تا هم کفش عمرش طولانی‌تر شود و هم خوش فرم بماند.
19) داخل آن روزنامه باطله بگذارید، این کار علاوه بر گرفتن رطوبت و عرق داخل کفش مانند قالبی شکل کفش را حفظ می‌کند.
20) کفش‌ها را مرتباً از گرد و خاک پاک کنید و حداقل هفته‌ای یک بار واکسن بزنید.
21) اگر کفش‌تان را شسته‌اید آن را کنار بخاری خشک نکنید زیرا حالت سفیدک و شوره‌زدن پیدا می‌کند. بدین منظور داخل آن را از روزنامه پر کنید و در محلی قرار دهید که در معرض جریان هوا باشد تا کاملاً خشک شود.